dinsdag 5 april 2011

Volwassen van Sophie Fontanel: ontroerend en herkenbaar

Volwassen is een verzameling beschouwingen die de Franse Sophie Fontanel over haar moeder, zichzelf en de band tussen moeders en dochters schreef. Het is een boek over de rollen van ouders en kinderen die omgedraaid worden, en de (h)erkenning en aanvaarding hiervan bij beide partijen. Ouders zorgen voor hun kinderen zolang ze jong zijn, maar op een gegeven moment keren de rollen zich om. Dan zijn de ouders hulpbehoevend en nemen de kinderen de zorg over.

In Volwassen heeft de moeder een taai gestel. Ze valt voortdurend, wordt vervolgens in een verpleeghuis opgelapt en keert weer terug naar haar huis. De dochter regelt eerst alleen de thuiszorg en aanverwante zaken. Later neemt ze een groeiend deel van de zorg voor haar moeder op zich. De moeder wil niet lastig zijn en haar dochter haar eigen leven met drukke baan laten leiden. Toch lijkt ze het fijn te vinden als de dochter vaak komt en bij haar is.


Sommige anekdotes en gebeurtenissen worden meer dan eens verteld, maar dan steeds vanuit een ander perspectief beschouwd. Als een rode draad door het boek lopen de veranderende gevoelens van de dochter over de omkering van de rollen van verzorgde en verzorger. In eerste instantie heeft ze moeite met het aanvaarden van de werkelijkheid. Uiteindelijk geniet ze van de momenten die ze nog heeft met haar moeder. In de laatste verhalen vindt ze een soort berusting in de situatie. Het is goed zo.


Volwassen is een ontroerend, herkenbaar en mooi geschreven boek. Op de compositie valt wel het een en ander aan te merken. De hoofdstukken hangen als los zand aan elkaar. De sprongen in de tijd, heen en terug, zorgen regelmatig voor verwarring. De herhalingen in de verhalen zijn soms ronduit storend. Toch weet Sophie Fontanel prachtig de liefde te verwoorden tussen een volwassen dochter en een bejaarde moeder, ieder gevormd door hun eigen tijd en opvoeding. Dat maakt Volwassen tot een goed boek.



Deze recensie is ook te lezen in BOEK, maart/april 2011.