Deze laatste zomer laat je mijmerend achter

Deze laatste zomer van Cesarina Vighy (1936-2010) laat je mijmerend achter. Over het leven, de dood, hoe kleine dingen (zoals een merel die een nest bouwt in de tuin) belangrijk worden en grote dingen compleet onbelangrijk (is er een God).
Het boek is een autobiografische roman met herinneringen, gedachtenspinsels, filosofietjes, columnachtige hoofdstukken en venijnige uithalen. In het begin verwarrend om te lezen, moeilijk om de rode draad te vinden als die er al was. Later werd het duidelijk dat Vighy haar levensverhaal in romanvorm wilde vertellen, te beginnen bij haar ouders en haar jeugd. Hiervoor gebruikt ze soms een alter ego. Geen alledaags levensverhaal met in de hoofdrol een dochter van een vader en een moeder die veel van elkaar hielden, maar niet getrouwd waren. Ook woonden ze ook niet samen in een huis omdat haar vader al getrouwd was met een andere vrouw. Deze excentrieke vrouw veranderde van iemand die de traditionele banden altijd had bespot tot iemand die op de barricades stond van de heiligheid van het huwelijk toen haar man van haar wilde scheiden. Moeder en dochter werden ondergebracht in een pensionnetje in Padua op veilige afstand van Venetië. Het kwam de moeder-dochterband niet ten goede. En had gevolgen voor haar partnerkeuze, niet altijd even gelukkig.
Deze laatste zomer is in vele opzichten een persoonlijk boek. Niet alleen het verhaal vertelt veel over Cesarine Vighy ook de manier van schrijven onthult veel over de vrouw die zij was. Haar observatievermogen is opvallend. Vermoedelijk is haar tong, toen ze nog kon praten, net zo scherp geweest als haar pen. Gelukkig had ze wel veel gevoel voor humor. De vele uitweidingen en het trage begin van het verhaal zouden bij haar leeftijd kunnen horen. (C.V. debuteerde op haar 73e met dit boek). Haar beschrijvingen van wat mensen gaan doen als ze ouder worden zijn geweldig om te lezen. Humoristisch en zeer herkenbaar, vooral de amateurgenealogen en de 'vrolijke weduwen'. De hoofdstukken over de gang langs de neurologen om te achterhalen wat de hoofdpersoon mankeerde is aangrijpend. Ontroerend is het laatste hoofdstuk als zij haar einde voelt naderen. Toch ontbreekt ook hier de scherpe humor niet als zij nadenkt over wat er als haar doodsoorzaak zal worden genoteerd. Hartinfarct zal volgens haar niet lukken omdat haar hart van vooroorlogse kwaliteit is. Ze zou willen volstaan met een grafschrift uit de simpele volkshumor: 'Hier ligt Jan, omdat hij niet meer ademen kan.'
In het kort, Deze laatste zomer is een boek met een lach en een traan, net als het leven zelf.

Het eiland onder de zee: om langzaam van te genieten

Jaren geleden heb ik genoten van Het huis met de geesten, Liefde en schaduw, Eva Luna en andere boeken van Isabel Allende. Stuk voor stuk mooi vertelde verhalen met soms gruwelijke gebeurtenissen, de heerlijke schrijfstijl zonder haast maar met mooie beschrijvingen, het bovennatuurlijke/magische en het Latijns-Amerikaanse sfeer. Vervolgens verloor ik haar boeken uit het oog. Totdat ik Het eiland onder de zee zag liggen. Wat een prachtig boek!
Het eiland onder de zee speelt zich grotendeels af op Haïti en in New Orleans eind 18e, begin 19e eeuw. In Frankrijk woedt de Franse revolutie, gevolgd door de heerschappij van Napoleon. Op Haïti werken slaven uit Afrika lange dagen onder de gloeiend hete zon op suikerplantages voor hun Franse meesters. Een van die slaven is Zarité, die op haar negende terechtkomt op de plantage van Valmorain, een Franse edelman. Zij heeft 'geluk' dat ze niet op de plantage hoeft te werken maar als huisslavin gebruikt wordt. De Spaanse vrouw van Valmorain is geestelijk en lichamelijk zwak. Al snel zorgt Zarité voor het zoontje van haar en Valmorain en krijgt ze zelf ook een kind van hem. Beide kinderen beschouwt ze als haar eigen. Er ontstaat een vreemde band tussen Zarité en Valmorain, die heen en weer gaat tussen aantrekking, afstoting, genegenheid, bescherming maar ook wreedheid. Een band die beïnvloed wordt door stands- en kleurverschil en de toenmalige opvattingen over slavernij en slaven.
Op een gegeven moment krijgt Zarité de kans om te vluchten, namelijk als er een grote slavenopstand uitbreekt. Slaven hebben zich verenigd en overvallen de plantages om de andere slaven te bevrijden en wraak te nemen op de wrede heersers en hun gezinnen. Uit liefde voor haar kinderen besluit Zarité om Valmorain te helpen vluchten. Wat volgt is een uitputtende, levensgevaarlijke tocht door de jungle naar Le Cap, het Parijs van de Antillen.
Het is onmogelijk om het hele verhaal hier goed na te vertellen, dat zou het verhaal teniet doen. Gewoon zelf lezen en genieten. Isabel Allende kan zo goed meeslepende verhalen vertellen. Zo goed dat je het gevoel hebt er zelf bij te zijn. De dampende hitte op de velden zelf te voelen. De geuren uit de keuken zelf te ruiken. Maar ook te huiveren bij de wreedheden van de Franse meesters en de wraakacties van de slaven. Mee te leven met Zarité, de bijzondere slavin op haar moeilijke reis door het leven op zoek naar liefde en geluk. Isabel Allende is er goed in geslaagd deze, mij onbekende, periode en plaats in de geschiedenis tot leven te wekken. Wat een prestatie, wat een prachtige aanrader is het geworden. Voor iedereen die van goed geschreven, mooie verhalen houdt. Om langzaam van te genieten.

Voorspelbaar genieten: 61 uur

Natuurlijk zijn de boeken van Lee Child over Jack Reacher voorspelbaar. In ieder deel is Jack Reacher ergens in Amerika om tegen een plaatselijk probleem aan te lopen, soms vrij letterlijk. Vervolgens gaat de rest van het boek over hoe Jack Reacher het probleem tamelijk onconventioneel oplost. Hoe meer tegenstanders, hoe groter de uitdaging. Vaak is er sprake van een dame in nood die en passant ook nog even gered wordt. Helaas voor de dame vertrekt Jack Reacher altijd daarna. Hij blijft niet, maar gaat weer op reis met tandenborstel en legitimatie (sinds 9/11) .
Toch is ieder boek van Lee Child over Jack Reacher weer geweldig om te lezen en een paar avonden genieten. Daarna begint het wachten op het volgende boek. Gelukkig komt Lee Child ieder jaar met een nieuw boek!
Wat is het dat de boeken van Lee Child anders maakt dan andere vergelijkbare actie-thrillers?
Allereerst Jack Reacher. Hij is de perfecte held, aantrekkelijk voor vrouwen en mannen. Jack Reacher is groot, sterk, voor niemand bang, slim en creatief in het verzinnen van oplossingen, onafhankelijk en heeft goed psychologisch inzicht in menselijk handelen. Ondanks dat deze eigenschappen hem tot een soort supermens maken, blijft hij toch gewoon menselijk en maakt ook hij wel eens een fout (soms dan). Daarnaast is humor is een belangrijk wapen van Lee Child. In ieder boek van hem staan de nodige beschrijvingen van mensen of gebeurtenissen die haarscherp en erg humoristisch zijn. Tot slot zijn de verhalen spannend en vlot geschreven. De gebeurtenissen zijn soms onwaarschijnlijk maar nooit ongeloofwaardig.
Wat vreemd toch dat de boeken nog niet verfilmd zijn. Als film zouden ze vergelijkbaar zijn met Lethal Weapon, Die Hard maar dan 21e eeuw en natuurlijk veel beter.
Zoals de titel het al zegt speelt 61 uur, het nieuwste boek van Lee Child, zich af in precies 61 uur. Het begint met een bijna botsing van een auto van een advocaat met een bus vol actieve senioren op een culturele rondreis en Jack Reacher. De bus raakt van de weg, komt vast te zitten in de sneeuw. Een sneeuwstorm komt sneller dichtbij dan de mogelijkheid om de bus te repareren en verder te reizen. Noodgedwongen blijft Jack Reacher hierdoor langer dan gepland in Bolton City, een stadje dat gedomineerd wordt door een grote, nieuwe gevangenis net er buiten. De politie van Bolton City heeft er de handen vol aan, zeker als er doden vallen en een motorbende neerstrekt. Maar goed dat Jack Reacher er is om mee te helpen.
Wat 61 uur later gebeurde, zal ik hier niet onthullen, wel dat het verhaal dan nog lang niet afgelopen is. De cliff-hanger blijft tot najaar 2010 hangen, want dan zal het vervolg verschijnen. Gaat moeilijk worden om zo lang te moeten wachten.
61 uur bevat alle vertrouwde elementen van een echte 'Lee Child'. Spannend, goed geschreven, een page-turner. Veel nagelbijtende spanning en achtervolgingen. Mooie staaltjes van 'Reacher' denken. Zoals wanneer hij de politie tipt over de mogelijke verblijfplaats van een voortvluchtige en in 1e instantie ernaast lijkt te zitten,maar het toch goed heeft. (het 2e motel aan de hoofdweg door het 1e stadje dat je passeert als je noordwaarts een grote stad verlaat, blijkt het 3e motel te zijn. Het 1e en 2e motel stonden te dicht naast elkaar) Iets minder sterk dan eerdere boeken over Jack Reacher omdat op ongeveer driekwart van het boek het al duidelijk is hoe de vork in de steel zit. Jammer, al wordt dat ten dele goed gemaakt door de geweldige, onverwachte cliff-hanger. Zijn boek uit 2009, Sluipschutter was beter. Laten we hopen dat het vervolg van 61 uur dat ook is.